Selecteer een pagina

Angst bij dieren. Angst een emotie. Lang werd gedacht dat dieren geen emoties hadden. Met het gevolg; respectloze trainingsmethoden, fokkerij, huisvesting etc. Gelukkig is er inmiddels wetenschappelijk vastgesteld dat dieren wel degelijk emoties hebben.

In mijn consulten neem ik de emoties van het dier onder de loep en opvallend is dat angst meestal een grote rol speelt bij dieren. Angst bij dieren: verlatingsangst, angst voor andere honden, angst voor harde geluiden en noem maar op. Angst werkt belemmerend, verstikkend en bij een heftige angst is er ook geen “ingang” meer, dat wil zeggen, ze zijn niet bereikbaar meer. Dit maakt de omgang en het omzetten naar ander gedrag heel lastig. Je voelt je als eigenaar dan hulpeloos, want je wilt zo graag helpen, maar hoe? Laten we angst even wat uitdiepen.

Fysieke gevolgen van angst

Bij angst produceren de bijnieren extra cortisol met het gevolg dat de lever extra glucose gaat aanmaken. Hierdoor is het dier in staat om te vluchten of aan te vallen. Op zich handig natuurlijk, maar als het te vaak gebeurt kunnen de bijnieren uitgeput raken. Bovendien duurt het lang voordat de cortisol afgevoerd wordt waardoor een dier nog lang “aan” staat en ook sneller in de angst terug schiet. Het lichaam staat in overlevingsstand. De ademhaling en hartslag versnellen, al het bloed gaat naar de spieren zodat er snel gevlucht of aangevallen kan worden. Handig! Andere organen krijgen tijdelijk minder bloed zoals de spijsverteringsorganen en de hersenen. Dit verklaart waarom een dier tijdens angst niet kan reageren, het komt gewoon niet aan. Ze zijn gespannen, alle spieren zijn strak en hard.

Even naar het brein. Er is een cognitief en een emotioneel brein. Het cognitieve is het bewuste, rationele en naar de buitenwereld gerichte brein. Het emotionele brein is het onbewuste brein wat vooral gericht is op overleven en op het lichaam. Het emotionele brein heeft het vermogen om het cognitieve brein uit te schakelen. Dit betekent dat als een dier in een emotie zit zoals angst, het cognitieve brein en dus het vermogen om gedrag te sturen, rationeel te denken, uitgeschakeld is. Het dier is gericht op overleven en de reflexen en het instinctieve handelen nemen het over. Wat bijvoorbeeld resulteert in vluchten of aanvallen. Je dier is dus niet bereikbaar, kan commando’s niet opvolgen. Niet vanuit onwil, maar vanuit onkunde. Zaak is dus om hem eerst weer uit zijn emotie te krijgen, weer in het hier en nu.

Ja maar, dieren leven toch in het hier en nu?

Dat wordt inderdaad vaak gezegd ja, en ik dacht dat ook. Maar mijn ervaring leert dat het niet zo is bij de meeste dieren die met ons samenleven. Om te verduidelijken enkele voorbeelden: een hond die heel angstig is voor andere honden, durft in het park niet zelf de bocht om te gaan zonder dat het baasje erbij is, omdat hij niet weet of er een hond om de bocht is. Een paard met verlatingsangst, vertoont bij de allereerste signalen dat het buurpaard wat ernaast staat, mogelijk even van stal gaat, al heftige paniek. Omdat hij weet wat er kan gaan gebeuren. Dieren die helemaal in het hier en nu leven, zijn niet bezig met wat er misschien gaat gebeuren. Ze handelen voornamelijk naar wat er op dat moment gebeurt. Stel je voor dat een antilope in de natuur continue denkt, oei..als er maar geen leeuw achter die boom ligt. Ze zou er een maagzweer van krijgen. Natuurlijk zijn ze alert, maar ze zitten niet in hun hoofd, ze leven in het hier en nu.

Angst belonen? 

Er werd gedacht dat je angst kunt belonen. Vandaar dat er werd gezegd dat je bijvoorbeeld honden met vuurwerkangst zeker niet moest aaien, omdat dit de angst zou bevestigen. Angst is een emotie en een emotie kun je niet op deze manier belonen. Je dier ondersteunen en vertrouwen geven is daarom gelukkig nu het algemene advies bij vuurwerkangst. Angst kun je wel versterken als je je dier in zijn angstige momenten niet op de juiste manier begeleidt. Als je bijvoorbeeld boos of geïrriteerd wordt op een angstig dier, geeft dit extra stress. Het kan ook voor extra onzekerheid zorgen en het vergroot de afstand tussen jou en je dier. Daarom is een goede begeleiding bij angst heel belangrijk.

Uit de angst en in het hier en nu

Door in het hier en nu te zijn, kom je uit je hoofd en doven emoties zoals angst uit. Het hier en nu, is een natuurlijke staat van zijn. Dit is niet alleen zo bij ons mensen, maar werkt op dezelfde manier bij dieren. Door op het moment dat je dier heel hoog in zijn angst zit, zelf in het hier en nu te komen, trek je je dier als het ware mee in jouw stilte, in jouw liefde, in het hier en nu. Dan is er geen ruimte meer voor angst. Je dier kan ontspannen. Hoe mooi is dat?! Weg met de angst bij dieren. Ik heb dit zelf al meerdere malen ervaren door een combinatie toe te passen van meditatie en de Trust Technique. https://www.youtube.com/watch?v=jDioO6-Trdg.

De Trust Technique is een mooie en makkelijk toepasbare methode om in het hier en nu te komen met je dier. In deze heftige tijd brengt het mij rust en ontspanning. Liefde boven angst. Angsten loslaten. En als deze angsten losgelaten zijn kan er nieuw gedrag aangeleerd worden, vervalt een dier niet meer zoals voorheen in zijn oude angst. Daarnaast zijn er ook andere therapieën die ingezet kunnen worden om angst te verminderen en oude trauma’s te verwerken die mogelijk de oorzaak zijn van de angst, het zelfvertrouwen te vergroten en het dier meer in zijn eigen kracht te laten staan. Aromatherapie, homeopathie, spagyriek en Bach bloesems zijn een hele mooie aanvulling om de transformatie van angst naar rust en vertrouwen in te zetten.